هنرمندان و پیشکسوتان موسیقی بختیاری

و برگزیده آثارشان (برای دانلود)

 

زنده یاد بهمن علاءالدین

بهمن علاءالدین معروف به مسعود بختیاری در سال 1319در منطقۀ عشایری لالی از توابع مسجد سلیمان به دنیا آمد. وی پس از تكمیل تحصیلات متوسطه به خدمت آموزش و پرورش در آمد و تا سن بازنشستگی در كسوت معلمی انجام وظیفه كرد. از سال 1350 در كنار شغل معلمی ،‌همكاری خود را با رادیو اهواز آغاز كرد و با همراهی منصور قنادپور نوازندۀ سنتور كه شیوۀ نوازندگی‌ و تنظیم اركستری‌اش بسیار متأثر از استاد پایور بود، آثاری را به دو گویش فارسی و بختیاری ارائه داد. آن زمان غالب این آثار از رادیو پخش می‌شدند و به شكل امروز، چندان اثری در قالب كاست رسمی وارد بازار نمی گردید، امّا نوارهای ضبط خصوصی به فراوانی در میان بختیاری‌ها دست به دست می شد.

مسعود بختیاری در همان زمان چند ترانه عامه پسندبه زبان فارسی خواند كه در مقایسه با آثار مشابه امروزی از کیفیت و اعتبار هنری افزونتری برخوردارند.در سال 1365 نخستین اثر شرکتی وی با نام "مال كنون"به بازار موسیقی آمد. این كار با آنكه بیست سال از زمان تولید و انتشار اولیه‌اش می گذرد، همچنان رتبۀ اول فروش نوارهای بختیاری را از آن خود كرده است. شش سال بعد دومین كار او با نام "هی جار" و باز هم با آهنگسازی و تنظیم عطاءا... جنگوگ روانه بازار شد."هی جار" نیز محبوبیت و مقبولیت فراوانی یافت ولی هرگز به پای "مال كنون" نرسید. مسعود بختیاری پس از این دو اثر شاخص خود، سه اثر دیگر به نام‌های "آستاره"، "برافتو" و "تاراز" را با كمترین تعداد نوازنده به علاقه‌مندان موسیقی بختیاری ارائه داد. همراه همیشگی وی در غالب نوار ها و كنسرت‌ها،‌ علی حافظی نوازنده توانای نی بود.لازم به ذکر است که حدود دو ماه پیش به منظور شرکت در این برنامه از ایشان دعوت به عمل آمد، و موافقت این هنرمند فقید جهت همکاری جلب گردید. متأسفانه مرگ این هنرمند عملاً عملاً مراسم تجلیل از وی را باید با مراسم یادبودش عوض كنیم.علاءالدین بختیاری موسیقی ایل را عمیقاً درك كرده و قادر بود صورت متفاوت از نسخه اصل آن را به مخاطبان ارائه دهد.

وی چنانكه خودش می گفت ظرایف موسیقی بختیاری را از نغمات كرنا نوازان دریافته و معتقد بود "اگر در كار كرنا نوازان دقیق شویم نغمه های بسیار زیبایی پیدا می‌كنیم كه در نگاه اول ممكن است به چشم نیایند. " علاءالدین علاوه بر آواز خوانی، قریحۀ آهنگسازی نیز داشت و خیلی از ترانه های ماندگار وی زاییده ذهن خلاق اوست. تسلطش بر ادبیات فارسی و بختیاری و همینطور برخورداری از ذوق شعری به او امكان داده بود تا كلام بسیاری از ترانه‌هایش را خود بسراید. از جمله این ترانه ها می توان "تنگ بلور" یاد کردكه در سال 1351 با همراهی اركستر رادیو اهواز به سرپرستی منصور قنادپور خوانده شد.

 

• برگزيده آثار مسعود بختياري براي دانلود

 

آستاره

1.3M	asare.mp3
587K	golafshan.mp3
1.4M	hoiary.mp3
1.3M	homderong.mp3
1.2M	kashk.mp3
1.7M	kooq.mp3
1.5M	qerdevari.mp3
695K	shabash.mp3

 

هیْ جار

1.2M	bakhtiar.mp3
845K	balal.mp3
692K	chob.mp3
590K	dasmalharir.mp3
912K	deimeh.mp3
968K	khoros.mp3
1.5M	mardon-abdeh.mp3
1.1M	meina.mp3
1.4M	tibereh.mp3
595K	zakhmeh.mp3

 

مالْ كَنون

2.3M	chupi-va-golomei.mp3
1.9M	golbavine.mp3
866K	maqam-ba-tar.mp3
901K	maqame-dehkordi.mp3
3.5M	namdarkhan.mp3
1.1M	qolomei.mp3
2.2M	shulei.mp3
729K	suzeh.mp3

 

تاراز

824K	akheivai.mp3
743K	balal.mp3
650K	bibafa.mp3
1.1M	biqarar.mp3
570K	dasmali.mp3
1.6M	hoiari.mp3
1.2M	iariar.mp3
1.3M	sarnaz.mp3
921K	setindel.mp3
538K	shabash.mp3
1.4M	taraz.mp3

 

بهیگ

1.2M	Track01.mp3
2.7M	Track02.mp3
1.3M	Track03.mp3
2.1M	Track04.mp3
1.0M	Track05.mp3
2.4M	Track06.mp3
964K	Track07.mp3
1.7M	Track08.mp3
2.9M	Track09.mp3

 

گل های كاغذی

841K	Alaedin-farsi1-2.mp3
786K	Alaedin-farsi2-2.mp3

 

ملک محمد مسعودی:

سال 1331 در بروجن متولد شد. تحصیلات عالی را تا کارشناسی زبان انگلیسی و کارشناسی بهداشت ادامه داد. در سال 54 به استخدام آموزش و پرورش درآمد و مدت 20 سال معلم هنرستان موسیقی بود. کار موسیقی حرفه ای را با آلبوم "مندیر" با آهنگسازی محمدعلی کیانی نژاد در سال 68 آغاز کرد. پس از آن "گُلمی" با آهنگسازی کیانی نژاد و سپس اثر "گل بابونه" که روایتی از موسیقی خوزی شوشتر و دزفول بود با صدای او منتشر گردید. از دیگر آثارش می توان به "سوز دل" با آهنگسازی ساغری بر اساس ملودی های بختیاری، شورگل بر اساس ملودی های بویراحمدی، از یاد رفته، پیر مغان، سفر آفتاب و خیال خوبان اشاره کرد. وی به تازگی آلبوم های "دژپارت" و "دیندا" را خوانده است که صدای پسرش نیز در "دژپارت" صدای پدر را همراهی می کند.

 

مندیر

680K	avaz-bakhtiari.mp3
1.3M	avaz-dashtestani.mp3
669K	avaz-ghariby.mp3
860K	avaz-khoon.mp3
1.6M	avaz-yaryar.mp3
1.2M	dainy.mp3
969K	gholomey.mp3
600K	lalehsar.mp3
417K	lalesar.mp3
612K	marganqe.mp3
434K	savarbazi.mp3

 

منصور قناد پور

متولد 1319 اهواز است. از سال 1336 با گردآوری موسیقی بختیاری کار خود را آغاز کرد. سالهای بین دهه چهل و پنجاه شمسی، همکاری پیوسته ای با رادیو اهواز داشت و در این مدت نزدیک به 30 آهنگ را به دو گویش فارسی و بختیاری تنظیم و اجرا کرد. همراه همیشگی اش در این سالها، زنده یاد بهمن علاءالدین معروف به مسعود بختیاری بود که پس از انقلاب نیز با یک وقفه 13 ساله، همکاری شان ادامه یافت و منجر به پیدایش آثاری چون "برافتو" 1370، "تاراز" 1371 و "آستاره" 1377 گردید. قنادپور می گوید موسیقی بختیاری یکی از پاک ترین موسیقی های محلی ایران است. زیرا موقعیت جغرافیایی ایل بختیاری، فرهنگ آنها را از تأثیرپذیری سایر فرهنگ ها، به دور داشته و نسبتاً بکر و دست نخورده باقی مانده است. به اعتقاد وی، در دهه چهل و پنجاه شمسی، با گسترش رادیو و تلویزیون، موسیقی بختیاری دچار آسیب هایی شد و مجریان این موسیقی از سنتی و دستگاهی تأثیر گرفتند.

 

غلامشاه قنبری:

در منطقه لالی از توابع شهرستان مسجد سلیمان به دنیا آمده است. هم اینک 69 سال سن دارد و در شوشتر زندگی می کند. آغاز فعالیت هنری اش به سال 1335 باز می گردد. در سال 1348 به دعوت مرحوم ابوالقاسم انجوی شیرازی به تهران آمد و مجموعه ای بی نظیر از آوازهای حماسی بختیاری را به ضبط رساند که در آرشیو فرهنگ مردم رادیو موجود است. در سال 1351 به دلیل خواندن یک آهنگ حماسی به نام "سردار" توسط عوامل رژیم پهلوی دستگیر شد و چند ماهی به زندان افتاد. پس از انقلاب، ضبط نغمه ها و انتشار آنها را به طور خصوصی انجام داد و در سال 1370 تنها اثر رسمی وی به نام "دشت لاله" به بازار آمد. غلامشاه قنبری در حال حاضر یکی از بهترین حماسه خوانان ایل بختیاری است. وی متعلق به عشیره مش مرداسی از طایفه بزرگ بهداروند می باشد و علاقۀ زیادی به فرهنگ و هنر بختیاری دارد. یکی دیگر از ویژگی های منحصر بفرد او، صدای چپ کوک و پرقدرت او است.

محمد مراد عباس پور:

متولد و ساکن روستای چلیچه از توابع شهرستان فارسان واقع در استان چهارمحال و بختیاری است. شاهنامه خوانی و منظومه های مکتب خانه ای را از 13 سالگی آغاز کرد. هم اینک 89 سال دارد و تاکنون در جشنواره های متعددی چون موسیقی فجر، موسیقی نواحی کرمان، کنگره گوسان پارسی و جشنواره ذکر و ذاکرین حضور داشته است. او شاگردان متعددی دارد و شاهنامه را به دو گویش فارسی و بختیاری می خواند.

ابوالقاسم دهقان:

متولد 1319 از روستای ده سپید الیگودرز است. دهقان یکی از پرشورترین راویان شاهنامه در میان شاهنامه خوانان بختیاری است. حافظۀ غنی، ذهن سیال و صدای نافذ از ویژگی های این هنرمند شاهنامه خوان است. دهقان در اثر سال ها مطالعه و مؤانست با اشعار شاهنامه شناخت همه جانبه ای از داستان های این اثر حماسی و ملّی داشته و در تفسیر روایات شاهنامه تبحر خاصّی دارد. دهقان تاکنون در جشنواره ها و کنگره های مختلفی از جملۀ گوسان پارسی و کنگرۀ شاهنامه شناسی شرکت داشته است.

بیژن حسینی:

متولد 1340 در مسجدسلیمان است. از دورۀ نوجوانی به ادبیات بومی و ملی علاقه نشان داد و در ادامه این مسیر تا مقطع کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی پیش رفت. پیشه اش معلمی است و تاکنون دو کتاب به نام های "برگ چوگ بختیاری" و اشعار و ترانه های عامیانه به انضمام حماسه ها در کارنامه فرهنگی اش دارد. حسینی علاوه بر سرودن اشعار نغز به گویش بختیاری، تحقیقات منحصربفردی در خصوص تنوع گویش های مناطق مختلف بختیاری نشین انجام داده است. وی هم اینک رئیس شورای شهر مسجد سلیمان می باشد.

نورالله مومن نژاد:

از 15 سالگی نواختن ساز باستانی کرنا را نزد پدرش "شکر خدا" آغاز کرد. وی در حال حاضر، یکی از چیره دست ترین نوازندگان کرنا است. تسلط وی در اجرای نغمات اصیل بختیاری، زبانزد خاص و عام است. مومن نژاد علاوه بر کرنا، سازهای سرنا و نی چوپانی را هم به خوبی می نوازد.

نظرات شما عزیزان:

نوشته شده در تاريخ شنبه 13 اسفند 1390برچسب:,

توسط محمد |